Toplum, İnsan ve Bağımlılık

İlker Aktürk - Psikoterapi, ACT, Kabul ve Kararlılık Terapisi, Terapi

Toplum, İnsan ve Bağımlılık

 

İnsan, çevresinde her ne varsa bunun etkisiyle büyür, gelişir ve zihin dünyası şekillenir. Sosyal bir varlık olarak insanın çevresindeki şeyler her ne ise insanın; düşüncesinde, duygusunda, davranışında, hüznünde, sevincinde bunların etkileri daima görülür. Elbette, davranışlarda, duygularda ve düşüncelerde yalnızca çevrenin etkisi olduğundan bahsetmek oldukça sığ bir yorum olacaktır. İnsan oldukça karmaşık bir varlıktır ve kendisini etkileyen farklı faktörler ile iç içe yaşamaktadır.

Toplum ya da daha dar anlamda çevre insanı ve insan davranışlarını etkileyen en önemli faktörlerden birisidir. Toplum, belirli bir coğrafi mekanda yaşayan ve ortak bir kültürü paylaşmakta olan insanların oluşturduğu birlikteliktir. Bu birliktelik, beraberinde bazı kabulleri de zorunlu kılmaktadır. Örneğin, A toplumu içerisinde yaşamını sürdüren bir kişi, A toplumunun kurallarına da uymak zorundadır. Aksi takdirde toplum dışına itilir. Dolayısıyla toplumun zorlayıcı bir etkisi de bulunmaktadır. İnsanlar içine doğdukları toplumun yapısından etkilenmekte, davranış ve tutumlarını toplumla uyumlu bir biçimde şekillendirmektedir. İnsan davranışlarının, toplumsal etkenler tarafından şekillenebileceğinin kabulü, insana özgü bazı problemlere getirilen açıklamalarda da değişikliğe neden olmuştur.

İnsanların davranışlarında meydana gelen problemlerin; kaynağının fizyolojik olabileceği, davranışların kalıpların kalıtım yoluyla aktarılabileceği, insan davranışında genlerin önemli bir rolü olduğu görüşü bilim dünyasında uzunca sü- re konuşulmuştur. Bu açıdan bakıldığında davranış problemi olan bir bireyin, fizyolojik, kalıtımsal bir sorunu olduğu fikri de ortaya çıkmaktadır. Zira davranışları etkileyen fizyolojik faktörlerde meydana gelecek bir bozukluk, davranışın da bozulmasına yol açacaktır. 1960’lı yıllara kadar insan davranışlarının biyolojik temel odaklı güçlü savunusu devam etmiştir. Bir noktada ise insan davranışlarının psikolojik temellerinin sorgulanmaya başlamıştır.

........